O BİR KENT DOKTORU; Köyde geçen, yoklukla geçen, çok çalışarak geçen bir çocukluk ve Türkiye’nin en buhranlı zamanlarına denk gelen, yine çalışmakla geçen bir gençlik… Çocukluğunda annesinin dediği gibi erken kalkan yol alır; hala erken kalkıyor, hala bütün günü çalışarak geçiriyor ve belediye başkanı olduğu kentin çocukları, gençleri hayatı doya doya, güzel, keyifle yaşasınlar diye elinden ne geliyorsa yapıyor.Dördüncü dönem yeniden seçilerek Melikgazi Belediye Başkanı olan Sayın Dr. Memduh Büyükkılıç, İnsan Başkan sayfalarımızın* bu ayki konuğu.
Siyasete başlangıcınız nasıl oldu?
Siyasete İzmir’de tıp fakültesinde okurken, 1977 genel seçimlerinde 8. Cumhurbaşkanımız Merhum Turgut Özal’ın seçim gezilerine katılarak başladım. Ancak aktif siyaset hayatımın başlangıcı olarak 1993 yılında Refah Partisi İl Başkanı oluşumu söyleyebilirim.
Bu yıl seçim sonuçlarının açıklanmasını beklerken duygularınız nelerdi?
Sonuçları beklerken çok rahattım, huzurluydum, seçmenime güveniyordum çünkü 1999 yılından itibaren seçim için değil hizmet için görevdeydik. Günü kurmaya yönelik işlere pey. Her yatırımda mahalle halkı ile bilgi paylaştım. İlgili kurum ve kuruluşların görüşlerini aldım. Biz insan ve toplum odaklı bir hizmet anlayışı ile görev yapıyoruz. Biz seçilmiş birer kamu görevlisiyiz. Her şey samimiyete bağlı. Hemşerilerimle karşılıklı samimi olarak konuşur, tartışır, karar alırız. 4. Dönem de yine büyük bir oy oranı ile seçilmem bunun en büyük kanıtı.
Siyasetin sizi değiştirmiş olabileceğini düşünüyor musunuz?
Asla… Siyaset bizi değil, bizim kadromuz bana göre siyaseti ve hizmet anlayışını değiştirdi. Hizmet anlayışı, vatandaş hakları, seçme ve seçilmedeki farklığımız sayesinde temsil ettiğimiz fikir ve anlayış, seçimlerden hep zafer ile çıkmamıza vesile oldu. Kamu malını yine kamu yararına kullanarak hizmet sunduk. Biz değişseydik, daha öncekilerden farkımız kalmazdı. Sandıkta halk hesabı sorardı.
Siyasetten önceki hayatınızdan neyi özlüyorsunuz?
Siyasetten sonra hayatımda değişiklik olmadı. Hayat hep mücadele ve çalışmakla geçti. 61 yaşındayım. Gün boyu çalışıyorum. Çocukluk ve lise yıllarımda köyde geçti, öğrenim için Kayseri’ye geldim. 1970’lerin sonunda üniversiteye gittim. Yani Türkiye’nin yokluk ve buhranlı günlerinde tahsilimi tamamladım. Bizim nesil çocukluğunu ve gençliğini yaşayamadı. Hep vatana ve millete ne verebiliriz, nasıl katkı sağlarız, nasıl olur da Anadolu insanını hak ettiği yere getirebiliriz düşüncesi ile çalıştık. Bu nedenle gençlik yılarımdan itibaren değişik sivil toplum örgütlerinde (İzmir MTTB, Hekimler Birliği Vakfı, Milli Gençlik Vakfı v.b.) yöneticilik ve başkanlık yaptım. Şükürler olsun git gide daha iyiye, güzele ve refaha gidiyoruz.
En son ne zaman sinemaya gittiniz? Siyasetçilerin böyle şeyler yapabilmesi imkânsız mı bizim ülkemizde?
Ben çok sosyal bir insanım. Toplumun bir parçası olduğumu hiçbir zaman unutmam. Siyaset, felsefe, edebiyat sohbetlerini severim ve katılırım. Ailemle veya çalışma arkadaşlarımla sık sık sinemaya da giderim. Hatta Melikgazi Belediyesi çalışanları olarak topluca yani ailece sinemeye gideriz. Bu bizde gelenektir. En son belediye personeli ile birlikte Taş Mektep filmine gittik. Biliyorsunuz filmde Kayseri Lisesi öğrencilerinin Kurtuluş Savaşı mücadelesi anlatılıyor.
Siyasi kariyerinizde, yaşamından ilham aldığınız birisi var mı?
Tabii ki her insanın ilham aldığı birisi vardır. Ben her zaman insan odaklı olanlardan ve gönül dostu olarak hizmet verenlerden ilham aldım. Pes etmem, bu benim yapımda yoktur. Eğer toplum adına bir iş yapılacaksa onu mutlaka yapmam gerektiğine inanırım. Önüme çıkarılan engeller, caydırmacalar veya bahaneler beni küstürmez ve vazgeçirmez. İyiyi, güzeli, doğruyu ve adaleti savunan hoşgörülü anlayıştan her zaman ilham almışımdır.
Eşinizin sizinle ilgili en sık dile getirdiği şikayeti ve memnuniyeti nedir?
Birbirine bağlı ve birbirine düşkün bir aileyiz. Yani tipik bir Anadolu ailesi. Beraber üzülürüz, sevinçlerimiz ve mutluluklarımız beraberdir. Dolayısı ile bizde şikâyet olmaz çünkü bize verilen bir görev var ise bunun yerine getirmek esastır. Yerine getirdiğim görev sonrası aldığım huzur ve mutluluk ailemi de etkiler ve onlar da mutlu olurlar. Başarım var ise bunda eşim Necmiye Hanımefendinin büyük payı vardır. Çocuklarımızın sabrının, bana olan destek ve gayretlerinin payı vardır. Bazen uyku düzenim bozulur ve aşırı yorgunluktan rahatsızlanırım. Bundan dolayı ailem şikâyetçi olur öyle zamanlarda ama her hizmetin sonunda hemşerilerimin bir gülücüğü ve gözlerindeki anlamlı bakışlar her şeyi unutturur.
Belediye başkanı olarak yaptıklarınızla geleceği şekillendiriyorsunuz. Bu sorumluluk sizde nasıl bir his yaratıyor?
Yaptıklarımızla bir şehrin fiziki yapısını değiştirdiğimiz gibi kültürel ve sosyal yaşamını da değiştiriyor, renk katıyor, geliştiriyoruz. Bu büyük bir mutluluk. Bir ‘Allah Razı Olsun’ sözünün verdiği hissi anlatmak için kelimeler yetmez. Bu his ancak yaşanılarak kazanılır.
Melikgazi için en büyük katkınızın ne olduğunu düşünüyorsunuz?
Melikgazi son on yıldır çok değişti, gelişti. 1999 yılında başlattığımız kentsel dönüşüm sayesinde gecekondusu olmayan ender şehirlerden biriyiz. Sosyal ve kültürel bakımdan modern, sportif alt yapısı olan, çevre ve doğa dostu semtler oluşturduk. Çevreyi koruduk. Geri dönüşüm ile çöpten gelir elde ederek bu gelirleri belediye hizmetlerinde kullandık. Sosyal Belediyecilik anlayışı ile mahalleliye dostluğu, paylaşmayı aşıladık. Toplumda birlik ve beraberlik için çalışmalar yaptık. Sonuç ortada; seçimlerde bize verilen oy, şahsımıza değil hizmet politikamızdır.
Herkes arasında sevgiyi, saygıyı, hoşgörüyü sağlayacak olan şey nedir sizce? Herkesin birbirini anlaması mümkün müdür?
Hiç şüphesiz hoşgörüdür. Zaten inancımız da bunu öngörüyor. Hoşgörü, sabır ve zaman her şeyin ilacıdır. Bunu uygularsak herkesin birbirini anlaması mümkündür. Tahammülsüzlük her kötülüğün, adaletsizliğin ve düzen bozuculuğun başlangıcıdır.
Çocukluk arkadaşlarınızla buluşuyor musunuz? Bir araya geldiğinizde siyaset dışında şeyler konuşabiliyor musunuz?
Elbette çeşitli vesilelerle bizzat görüşüyoruz. Sosyal paylaşım siteleri ile birbirimizle her zaman irtibat halindeyiz. Bir araya geldiğimizde çocukluk günlerinden bahsediyor, dönemin sosyal yaşamından konuşuyoruz. Spordan, edebiyattan, tarihten konuşuyoruz. Özelikle son yıllarda yaşımızdan dolayı her halde torunlardan çok bahsediyoruz ama söz dönüp dolaşıp yine siyasete geliyor.
Mesleki becerilerinizi en iyi şekilde besleyen alışkanlıklarınız neler?
Ben kendimi bildim bileli erken kalkan bir insanım. Annem her zaman ‘erken kalkan erken yol alır’ derdi. Bu alışkanlığım hâlâ devam eder. Sabah erken kalkar tek başıma ya da çalışma arkadaşlarımla sabah yürüyüşü sırasında hem şehri gezer hem de spor yaparız. Bu bir gelenektir. Böylece şehrin eksikliklerini de tespit etme imkânı buluyoruz. Spor Melikgazi’nin bir parçası. ‘Herkes için spor’ bizim sloganımız.
O bir kent doktoru diyorlar sizin için. Tıp doktoru olmanızın, siyasi yeteneklerinize ne tür katkısı var sizce?
Tıp doktoru önce hastayı tanır, hastalığı tespit eder, sonrada bunun ilacını vererek iyileştirir. Bu metot benim belediyecilik anlayışımda da etkili. Mahalleye gider, sorunu tespit eder, çözümü paylaşır ve son olarak projelendirip hizmeti sunarız. Şu anda iki lakabım var; biri de Kent Doktoru. Sorunuzun cevabı herhalde bu.
Pişmanlık kelimesinin size mesleki geçmişinizden hatırlattığı en belirgin anı hangisi?
Şükürler olsun gerek iş hayatımda gerek özel hayatımda pişman olacak bir şey yapmadım. Yapmış olsaydım zaten bugün burada olamazdım. Aldığım bütün kararlar hep dayanışma, fikir alışverişi ve ortak kararlardır. Ben sadece son kararı veririm. Zaten akla ve mantığa uymayan bir şey yapmam. Aklı, eldeki imkânları ve yasal mevzuatı birleştirerek karar alırım.
Bu meslekte insanın en derin endişesi genelde ne oluyor?
Size verilen görev ve yetkiyi kullanamamak, emaneti hakkıyla koruyamamak, verilen sözü yerine getirememek… Bundan 10 yıl önce belediye başkanların üzerinde ideolojik baskı vardı. Görevinizi yapmanıza imkân tanınmıyordu. Ancak son 10 yıldır belediye yasalarındaki gelişmeler ve mevzuatlar gelişmemize, yaradı ve en önemlisi ufkumuzu açtı.
Siyaset hayatınızda en çok hangi kararınız için kendinizi alkışlardınız?
Dördüncü dönem belediye başkanıyım. Her defasında yüksek oyla görev aldım. Görev süremde Melikgazi adeta yeniden inşa edildi. Yaptığımız o kadar çok yatırım ve hizmet var ki anlatmakla bitmez. Her hizmet ve yatarım sonrası gördüğüm tebessüm ve iyi temenniler bana en güçlü alkıştır.
*Bu röportaj Özelkalem Dergisi 76. Sayısı’nda O bir kent Doktoru başlığı ile yayımlanmıştır.
Röportaj Erengül Bilenser