Her hafta gerçekleşen Özelkalem TV Çarşamba oturumlarının 28 Ekim’deki gündeminde “Geleceğin kentleri yapay zekaya mı emanet?” sorusu cevaplandı ve değerlendirildi.
Her hafta Çarşamba günü gerçekleşen Özelkalem TV Çarşamba oturumlarının 28 Ekim günü konusu “Yapay zeka ve kentler” oldu. Merkezinde, geleceğin kentleri yapay zekaya mı emanet sorusu olan oturumda, yapay zeka ile ilgili konular uzmanlar tarafından yanıtlandı.
Erengül Bilsener’in moderatörlüğünü üstlendiği programa, Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Prof. Dr. Cem Say, Koç Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Metin Türkay, İSBAK AŞ Genel Müdürü Esat Temimhan ve Avukat Gökhan Ahi konuk oldu.
Yerel yönetimlerin odak noktası hâline gelmiş yapay zeka, onun gelişiminin ve kullanıldığı alanların konuşulduğu bölümde konular, alanında uzman kişilerce açıklığa kavuştu.
Say: Yapay Zeka Pratikte Çok Geride
Türkiye’de yapay zeka denince akla gelen en önemli isimlerden biri, Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Cem Say, yapay zekanın ne olduğu ve insanın yapabileceği her şeyi yapıp yapamayacağı konusunda bilgi ve görüşlerini aktardı.
Yaptığı açıklamada yapay zekanın tüm mühendislik projeleri gibi bir zeka mühendisliği projesi olduğunu belirten say, onun insanlar tarafından yapılmış olmasının kafa karıştırıcı sorular gündeme getirdiğini söyledi. Prof. Dr. Cem Say konuyla ilgili bilgi ve görüşlerine şu şekilde açıklık getirdi;
“Yapay zeka 1950ler’den beri gündemde ve kapsamı zaman içerisinde genişlemeye başladı. Mesele esasında, insanların beyinleriyle yaptığı her işi bilgisayarlara da yaptırabilmek. Son 15 yılda ise ‘yapay öğrenme’ algoritmaları daha da gelişti. İnsanlık olarak artık hemen her platformda dijital izler bırakıyoruz. Bu sayede yapay zeka günden güne daha da gelişebiliyor. Teorik olarak yapay zeka insanın yaptığı her şeyi yapabilir ama pratikte henüz o hâle gelebilmiş değil.”
Say, konuşmasını kodlamalar sayesinde bilgisayarlara geniş spektrumda bir çok şeyi yaptırabildiğimizi söylemiyle sonlandırdı.
Yapay zekanın yerel yönetimlere etkisi
Yapay zeka ile ilgili özellikle yerel yönetim alanında çalışmalar ve deneyim sahibi olan Koç Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Metin Türkay, programda, yerel yönetimlerin yapay zeka ile kolaylaştırılabileceği alanlara değindi.
İnsanların aynı anda çıkarımda bulunabildiği parametrelerin sayısının 7’yi geçmediğini açıklayan Türkay, işte tam da burada devreye yapay zekanın girdiğini söyledi. Türkay sözlerine, “belediyeler açısından, şehirlerin planlanması ve yönetilmesi açısından kolaylık sağlayan büyük bir devrim söz konusu. Tüm yönetimler hazır olmalı, elektromobilite diye bir kavram geliyor. Altyapıların bu hususta güçlendirilmesi şart. Şehirler ve insan yaşamındaki komplikasyonlarda yapay zeka, öğrenmenin yanı sıra aksiyon da sağlıyor.” şeklinde devam etti.
Avrupa çapında gerçekleştirilen bir projede de yer alan Türkay, konuşmasını “metro enerji verimliliği konusundaki yüzde on iki oranındaki tasarrufu sırf bu sayede sağlamış bulunmaktayız, daha iyilerini de yapabiliriz” diyerek sonlandırdı.
Temimhan: “Sürdürülebilir enerji odak noktamız oldu”
Konuşmayı devralan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İSBAK AŞ. Genel Müdürü Esat Temimhan, İSBAK’ın 1986 yılında aslında bakım-onarım için kurulduğunu fakat zamanla akıllıca bir adımla “akıllı şehir teknolojilerine odaklanan” bir iştirake dönüştüğü bilgisini verdi. Teknolojinin yaygın olarak kullanımının kaçınılmaz hale gelmesiyle “veri işleme” konusunun olmazsa olmazlardan biri olduğunu savunan Temimhan, İSBAK’ın teknoloji AR-GE’sinin 2015 yılı itibariyle sağlamlaştığını ekledi. Sayın Temimhan, konuşlarını şu şekilde sürdürdü:
“Yapay zekada önceliğimiz ulaşım oldu. Pandemi bu süreci biraz yavaşlatmış olsa da çalışmalarımız devam ediyor. Şu anda yaptığımız bir bisiklet yolu ile, yapay zeka ile bisiklet kullanımlarını ölçmekteyiz. Metro hatlarımıza ise 15 duraklı bir hat olan M-7 hattını da eklemiş bulunmaktayız. Önceliğimiz şu an için ulaşım olsa da birçok alanda çalışmalarımız mevcut.”
Kötü niyetli yapay zeka olabilir mi?
Moderatör Bilenser, yapay zekanın hukuki ve etik boyutunda, merak edenleri aydınlatması için sözü Avukat Gökhan Ahi’ye bıraktı.
Avukat Ahi, konuşmasına “hukukta kişilik denilen bir kavram vardır. Herhangi bir nesnenin kişi gibi hak ve ehliyetlere sahip değildir. Bu durum Avrupa Birliği konferanslarında epey bir süredir konuşulup tartışılıyor” diyerek başladı.
Akıllı kent ve yaşam kavramları denilince akla yapay zekanın geldiğini aktaran Ahi, teknolojinin hayatımıza her alanda dahil olduğunu, algoritmalarla yaşadığımızı vurguladı. İnsan beyninin günde 35 bine yakın karar aldığını ve bunların sorumluluğunu üstlendiğini belirten Gökhan Ahi, yapay zekanın bu rakam milyonlara vurulduğunda veri analizleri ve olası senaryolar konusunda epey yardımcı olabileceğini söyledi. Tüm bunlara ek olarak Sayın Ahi, her şeyin her hareketin ve olayın veri olarak işlenmesinin mahremiyet sorunu doğurabileceğini ekledi. Etik konusunda yöneltilen sorulara ise, “her şeyde olduğu gibi kötü yönde kodlanırsa yapay zeka da kötü olabilir” şeklinde cevap verdi.
