3 Aralık engelliler günü dolayısıyla Türkiye’nin hemen tüm kentlerinde engellilerle ilgili çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Ancak engellilerin sosyal ve ekonomik yaşama katılımı konusunda uzun vadeli ve kapsamlı çalışmaların yürütüldüğünü söylemek güç. Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 12’si engelli bireylerden oluşurken günlük hayatın içinde engellilerin ağırlığının bu oranda görülmeyişi bunun en tipik göstergesi. Bu sorunun çözümü için öncelikli koşul ise sağlıklı kentler. Türkiye’deki yerel yönetimlerin önemli bir bölümünün üyesi olduğu Sağlıklı Kentler Birliği (SKB) engellilerin yaşadığı problemlere dikkat çekmek ve çözüm yollarını tartışmak için bir “erişilebilirlik çalıştayı” düzenledi. Merkezi Bursa’da olan SKB’ye üye belediyeler ile 38 farklı kurumdan 80 temsilcinin katıldığı çalıştay, 2 gün sürecek.
Bursa Kervansaray Termal Otel’de gerçekleştirilen çalıştayda; Doç.Dr. Asım Mustafa Ayten, Dr. Öğretim Üyesi Özlem Belir ve Doç.Dr. Gül Sayan Atanur, ‘Sağlıklı Kentlerde Erişilebilirlik ve Örnekleri’, ‘Mimari Erişilebilirlik’ ve ‘Çocuk Oyun Alanlarında Erişilebilirlik ve Katılım Odaklı Deneyimler’ konulu sunumlar yapacak. Bursa, İstanbul, Antalya, İzmir ve Balıkesir gibi büyükşehir belediyelerinin engellilere yönelik gerçekleştirdiği kentsel tasarım projeleri, etkinlik kapsamında katılımcılara anlatılacak.
“Kimseyi geride bırakma”
Çalıştayın açılışında konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, toplumun her alanında engelli bireylerin hak ve refahını teşvik etmeyi, engelli bireylerin durumuna dair politik, sosyal, ekonomik ve kültürel farkındalık oluşturmayı hedeflediklerini belirtti. Başkan Aktaş, Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘kimseyi geride bırakmama’ gibi çok anlamlı bir sloganı olduğunu kaydederek, “Bu slogan, aslında yapmamız gereken her şeyi anlatıyor” diye konuştu.
“En büyük engel empati kuramamak”
Engelli bireyleri güçlendirmenin, kapsayıcılığı ve eşitliği sağlamanın yerel yönetimlerin odaklanması gereken öncelikli konulardan biri olduğunu vurgulayan Başkan Aktaş, “Bunun yolu da empati kurmaktan geçer. Önümüze çıkabilecek en büyük engel, empati kuramamaktır. Yeter ki engeller kalbimizde olmasın. Herkesin engelli adayı olduğunu unutmamalıyız” şeklinde konuştu.
Başkan Aktaş, çalıştaya rehberlik eden, SKB Danışma Kurulu Üyesi Doç.Dr. Asım Mustafa Ayten ve İstanbul Gedik Üniversitesi Doktor Öğretim Üyesi Özlem Belir ile birlik üyelerine desteklerinden dolayı teşekkür etti.
Kısaca Sağlıklı Kentler Birliği:
2005 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla kurulan Sağlıklı Kentler Birliği 4 ana kuruluş gerekçesi üzerinde faaliyet yürütüyor:
- Türkiye’yi “Dünya Sağlık Örgütü-Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı” içinde güçlü ve etkin bir şekilde temsil etmek
- Belediyeleri sağlıklı kentler oluşturmak için bir araya getirmek, belediyeler arasında bilgi ve tecrübe paylaşımını sağlamak.
- Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik destek vermek.
- Kent içi ve kentler arası eşitsizlikleri azaltmaya yönelik çalışmalara ve sağlıklı kentler oluşumuna destek vermek
Merkezi Bursa’da olan birliğin Büyükşehir, İl ve İlçe belediyelerinden oluşan 74 üyesi bulunuyor.
Sağlıklı kent kriterleri:
Sağlıklı kent kavramına uygun olarak sağlıklı bir kentte bulunması gereken nitelikler şöyle sıralanabilir:
- Temiz, güvenilir bir fiziksel çevre (iyi kaliteli konutlar dahil)
- Bugün dengeli olan ve uzun vadede sürdürülebilecek bir ekoloji sistemi
- Güçlü, dayanışma içinde bir toplum
- Halkın kendi yaşam, sağlık ve refahını etkileyen kararlarda katılım ve denetimi
- Bütün şehrin fertlerinin temel ihtiyaçlarının (yemek, su, barınak, gelir, güvenlik ve iş) karşılanması
- Çeşitli temas, ilişki ve iletişim olanağı ile çeşitli kaynak ve tecrübeye ulaşılabilirlik
- Geniş kapsamlı, yaşamsal ve yenilikçi bir kent ekonomisi
- Geçmişe, şehir sakinlerinin kültürel ve biyolojik mirasına ve öbür küme ve kişilere bağlılığın desteklenmesi
- Önceki özelliklerle uyumlu olanları geliştiren bir yapı
- Optimum düzeyde herkese ulaşabilen uygun halk sağlığı ve hastalık bakım servisi
- Yüksek sağlık seviyesi (yüksek pozitif sağlık ve düşük hastalık servisi)
